Ergoterapi nedir? Ergoterapi, herhangi bir nedenden dolayı günlük yaşam aktivitelerinin bağımsız yapılmasında sorun yaşayan bireylerin bağımsızlığını ve yaşam kalitesini arttırmak amacıyla kişiye özel terapi yaklaşımları içeren bir sağlık bilimidir.
Herhangi bir hastalık, kaza, doğumdan kaynaklı bir patoloji veya yaşlanma sonucu mental (zihinsel), sosyal veya fiziksel yeteneklerde oluşan bozukları iyileştirmek, mevcut yetenekleri geliştirmek ve ortaya çıkartmak, kişinin bu yeteneklerini günlük hayatında kullanabilmesini öğretmek için amaca yönelik aktivitelerle uygulanan bir tedavidir.
Su içmek, yemek yemek, yürümek, yemek hazırlamak, kişisel bakım aktivitelerini gerçekleştirmek, plan ve organizasyon yapmak, iş ve üretime yönelik aktiviteleri sürdürmek gibi günlük yaşamda birçok aktivite (oküpasyon) gerçekleştiriyoruz. Nörolojik hastalıklara, beyin kanamalarına, kaza ve yaralanmalara, kronik hastalıklara veya pekçok nedene bağlı olarak günlük yaşantıda yer alan aktivitelerin bağımsız yapılamaması sonucunda bireylerin bağımsızlığını kazanması ve yaşam kalitesinin arttırılması için ergoterapi uygulanmaktadır.
Birkaç örnek ile açıklayalım. Örneğin felç geçirmiş bir birey yemek yeme, yürüme, kendini bir yerden başka yere transfer etme, tuvalet ihtiyaçlarını ve kişisel bakımını karşılama, mesleki görevleri gerçekleştirme gibi birçok aktivitede bağımsızlığını yitirebilir. Ergoterapistler bireyin neden bu aktivitelerini yapamadığını değerlendirir. Örneğin kolunu kaldıramadığı, elinde kavrama yapamadığı, güç kaybı olduğu ve eklem hareket açıklığı azaldığı için yemek yiyemiyor, dişlerini fırçalayamıyor, giysilerini değiştiremiyor. Bireyin aktivitelerinin neden yapılamadığının nedenleri belirlendikten sonra nedenlerin terapi edilmesine yönelik sağlık terapi yöntemlerini uygular. Ancak eğer kişinin durumu çok ağırsa fizyoterapi, hekim ve diğer sağlık meslek üyeleri ile kişi için birçok yöntem ve terapi denendiği halde kişi kolunu kaldıramıyor, elindeki kavramalarını gerçekleştiremiyorsa kişinin bağımsız olması için yardımcı teknik ve yardımcı cihazlar kullanılır. Örneğin eli ile kaşığı kavramakta zorlanıyorsa ve yapılan terapiler el kavramasını geliştirmediyse kalın saplı veya ele sabitlenen kaşık çatal ile bağımsız yemek yemek öğretilir. Kişinin yapamadığı aktiviteler yardımcı teknik ve cihazlar ile tekrar düzenlenerek hastaya öğretilir. Özetle; ergoterapistler bireylerin yapmakta zorlandığı aktivitelerde öncelikle bedenlerinde yaşanan zorlukların ve kısıtlıkların giderilmesi için terapi uygular eğer kişi ile ilerleme sağlanamaz ve bağımsızlık kazanamazsa yardımcı cihazlar ile kişi için uygun teknik ve yöntemler kişilere öğretilir.
Ergoterapi Kimlere Uygulanır?
Ergoterapi bebeklere, çocuklara, gençlere, yetişkinlere ve yaşlılara yaş sınırlaması olmadan her kişiye uygulanır. Bir tanısı olsun veya olmasın eğer günlük yaşam aktivitelerinde zorluk yaşıyor ve yaşam kalitesi düşüyorsa ergoterapist tarafından değerlendirme alarak ergoterapi hakkında bilgi alabilir. Başlıca ergoterapi uygulanabilen kişiler;
- Nörolojik, ortopedik, kronik, kognitif tanısı olan kişilere,
- Otizm, down sendromu, disleksi, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklara ve bebeklere,
- Duyu bütünleme bozukluğu olan bebeklere, çocuklara ve yetişkinlere
- Kaza geçirmiş veya yaralanması olan kişilere,
- Genetik hastalıkları olan kişilere,
- Günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığını yitiren yaşlılara,
- Öğrenme güçlüğü olan bireylere,
- Bedensel, işitsel, görsel özel gereksinimi olan bireylere,
- Bir hastalığı veya yaralanması olmasa bile sonradan aktivitelerinin yapılmasında sorun yaşayan tüm kişilere
- Savaş mağdurları, göçmenlere
- Ebeveynleri ceza evinde olduğu için kısıtlılık yaşayan bebeklere ve çocuklara
Özetle günlük yaşam aktivitelerini herhangi bir nedenden dolayı bağımsız yapamayan her kişiye ergoterapi uygulanabilir.
Ergoterapinin Alanları Nelerdir?
Ergoterapi biliminde birçok terapi yaklaşımını içeren ergoterapi alanları bulunmaktadır.
- Otizm, down sendromu, disleksi, genetik bozukluklar gibi bebeklere ve çocuklara uygulanan duyu bütünleme terapisini içeren pediatrik rehabilitasyon,
- Felç, parkinson, beyin yaralanmaları gibi hastalık ve yaralanmaları içeren nörolojik rehabilitasyon,
- Alzheimer, demans gibi kognitif bozuklukların terapisini içeren kognitif rehabilitasyon,
- El yaralanmalarını, sinir sıkışmalarını ve kronik el rahatsızlıklarını içeren el rehabilitasyonu
- Psikiyatrik rahatsızlıkları olan bireylere yönelik uygulanan psikiyatrik rehabilitasyon,
- İş ve üretim aktivitelerinde sorun yaşayan, hastalık veya kazaya bağlı mesleğini yapamayanlara yönelik mesleki rehabilitasyon
ergoterapinin temel uygulama alanlarıdır. Bu uygulama alanlarında birçok ergoterapi modeli, teorisi, yöntemi ve tekniği uygulanmaktadır.
Kimler Ergoterapist Olabilir?
Üniversitelerin 4 yıllık Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi bölümünden mezun olan kişiler ergoterapist unvanı alır. Ergoterapinin ilgili alanlarından yüksek lisansını tamamlayan kişiler ise uzman ergoterapist unvanı alırlar. 2 yıllık üniversite mezunları ergoterapi teknikeri unvanı alırlar, ergoterapist yönlendirmesinde çalışırlar.
Ergoterapistler Nerede Çalışır?
Ergoterapistler birçok farklı alanda çalışan sağlık mensupları oldukları için birçok alanda ve birçok kurumda çalışmaktadır. KPSS ile devlet atamaları yapılmaktadır ayrıca özel sektörde alışma imkanı da oldukça geniştir.
- Hastaneler
- Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri
- Danışmanlık ve gelişim merkezleri
- Okullar
- Belediyeler
- Firma ve şirketler
- Okul öncesi eğitim veren kurumlar
- Toplum ruh sağlığı merkezleri
- Yaşlı görev bakım merkezleri
- Huzurevleri
Ergoterapi Görev Tanımı ve Meslek Yasası
26 Nisan 2011 tarihli 27916 sayılı Resmî Gazete’ de yer alan Ergoterapist ve Ergoterapi Teknikeri görev tanımı aşağıdaki gibidir;
İş ve uğraşı terapisti (Ergoterapist): İş ve uğraşı terapisi alanında lisans eğitimi veren fakülte veya yüksekokullardan mezun, sağlıklı kişilerde mesleği ile ilgili ölçüm ve testleri yaparak, mesleği ile ilgili koruyucu ve geliştirici programları planlayan ve uygulayan; hasta kişiler için uzman tabibin teşhisine bağlı olarak bireylerin günlük yaşam, iş ve üretkenlik, boş zaman aktivitelerine katılımını artırmak, sağlık durumlarını iyileştirmek, özürlülüğü önlemek ve çevreyi düzenleyerek katılımı artırmak için gerekli iş ve uğraşı terapisi yöntemlerini uygulayan sağlık meslek mensubudur.
İş ve uğraşı teknikeri (Ergoterapi teknikeri): Meslek yüksekokullarının iş ve uğraşı terapisi bölümlerinden mezun, uzman tabibin tedavi planına bağlı olarak, uzman tabip veya iş ve uğraşı terapisti gözetiminde iş ve uğraşı terapisi programını uygulayan sağlık teknikeridir.
Ergoterapi Bölümü olan Üniversiteler
Devlet üniversitelerinde ve vakıf üniversitelerinde ergoterapi bölümü bulunmaktadır. Vakıf üniversitelerinde burslu ve ücretli kayıtlar bulunmaktadır.
- Hacettepe Üniversitesi (Ankara)
- Ankara Medipol Üniversitesi (Ankara)
- Çankırı Karatekin Üniversitesi (Çankırı)
- Bezm-İ Âlem Vakıf Üniversitesi (İstanbul)
- Biruni Üniversitesi (İstanbul)
- Fenerbahçe Üniversitesi (İstanbul)
- İstanbul Atlas Üniversitesi (İstanbul)
- İstanbul Bilgi Üniversitesi (İstanbul)
- İstanbul Gelişim Üniversitesi (İstanbul)
- İstanbul Medipol Üniversitesi (İstanbul)
- İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi (İstanbul)
- Sağlık Bilimleri Üniversitesi (İstanbul)
- Üsküdar Üniversitesi (İstanbul)
- Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi (Kütahya)
- Yakın Doğu Üniversitesi (KKTC-Lefkoşa)
- Girne Amerikan Üniversitesi (KKTC-Girne)
Merkezimizde Ergoterapi ve Rehabilitasyon
İstanbul da bulunan ERGOTERAPİM Ergoterapi ve Gelişim Merkezi, ergoterapinin tüm alanlarının uygulandığı Uzman Ergoterapist tarafından değerlendirme ve terapilerinin yapıldığı ergoterapi merkezidir. Değerlendirme alarak sizin, çocuğunuzun veya yakınınızın ergoterapiye ihtiyacı olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Ergoterapi randevusu ve iletişim için tıklayın.
1Yorum
Merve
18 Mayıs 2022Ergoterapi geleceği olan bir meslek mi okunmasını önerir misiniz?