Ailelere Duyu Bütünleme Terapisi Önerileri Nelerdir?
Duyu bütünleme terapisi, Ergoterapistler tarafından uygulanan bir terapidir. Düzenli şeklinde uygulanan Duyu Bütünleme Temelli Ergoterapi seansları çocukların yaşadığı sorunlar üzerinde güzel gelişmeler sağlamaktadır. Ancak haftada 2-3 kez alınan ergoterapi programının evde de desteklenmesi çok önemlidir.
Her çocuğun terapi programı birbirinden farklılık gösterir. Bazı çocuklarda belli uyaranları hiç kullanmazken bir diğer çocukta o uyaran baskın şekilde kullanılıyor olabilir. Çocuklarda aynı uyaran kullanılsa bile amaçlar, yöntem ve süre gibi parametrelerde çocuk için gereken ayarlamalar yapılmaktadır. Ergoterapistten seans alan ailelerin ev programlarını ergoterapister vermelidir.
Duyu Bütünleme Terapisinin Kullanıldığı Başlıca Tanı Grupları
- Otizm/ Yaygın Gelişimsel Bozukluk
- Dikkat dağınıklığı ve Hiperaktivite Bozukluğu
- Davranışsal Problemler
- Sosyal Problemler
- Psikolojik Problemler
- İşitme Problemleri
- Konuşma Problemleri ve Konuşma Gecikmesi
- Hipotonus-hipertonus
- Motor Koordinasyon Problemleri
- Disleksi – Öğrenme Güçlükleri
- Ergenlik ve Erişkinlik (adolesan) Problemleri
“Bu yazıda paylaşılan öneriler tedavi amaçlı kullanılamamaktadır. Her çocuk için özel programın uygulanması gerektiği unutulmamalıdır!!”
Güvenli Duyu Köşesi Oluşturma
Evinizin bir köşesinde oluşturacağınız güvenli duyu köşesi; duyu arayan çocuğunuz veya duyusal kaçınması olan çocuğunuz için rahatlatıcı olacaktır.
Odanızın bir köşesine yumuşak mobilyalar, içine gömülüp oturacağı yukarıdaki fotoğraftaki gibi büyük bir puf koltuk çocuğunuzun ihtiyacı olan duyuyu verecektir. Çocuğunuz, oturduğunda vücudunun bir çok yerine puf koltuktan derin basınç hissi alacaktır. Derin basınç çocuğunuzu sakinleştirecek ve gerekli duyu ihtiyacını ona verecektir.
Bu köşeye büyük bir duyu kutusu koyabilirsiniz. Kutunun içine farklı büyüklük ve yumuşaklıkta cisimler koyun. Ahşap, kadife, pürüzlü ve pürüzsüz cisimler, esneme özelliği olan cisimler koyun. Çocuğunuz bu nesnelere dokunarak duyusal arayışını karşılar ve çocuğunuz için yatıştırıcı olabilir.
Proprioseptif Aktiviteler
Proprioseptif duyu; kaslardan, kemiklerden ve eklemlerden vücudumuzun konumu hakkındaki bilgiyi beyne taşıyan duyu sistemidir. Gözlerimiz kapalı olduğunda ayakta olduğumuzu veya oturduğumuzu anlamamıza sağlayan duyulardır.
Duyu ihtiyacı olan çocuklarda özellikle kendini yere atan, kafasına vuran, kendini duvara çarpan çocuklar için faydalı etkinliklerdir. Fakat bu aktiviteleri yaparken çocuğunuzun kafasını ve yüzünü hep açıkta bırakmanız ve yüzüne cisim koymamanız çok önemlidir.
Çocuğunuzla oyun oynarken onu iki yastık arasına yatırıp ‘Kocaman bir tost oldun!’ diyebilirsiniz. Çocuğunuz sizinle hem oyun oynamış hemde yastıklardan gerekli duyuyu almış olacaktır. Çocuğunuzu bir battaniyeye sarıp ‘ Sosis olma’ oyunu oynayabilirsiniz.
Propriosepftif duyular eklemlerden de alındığı için aktif olarak yapılan aktivitelerde faydalı olacaktır.
Örneğin trombolinde zıplama, bir büyük süpürge ile bahçeyi süpürme, toprak kazma aktif proprioseptif aktivitelerdir.
Vestibüler Aktiviteler
Vestibüler duyu, vücudumuzun nasıl hareket ettiği, ne kadar hızlı hareket ettiği bilgisini verir. Çoğu hareketimizde vestibüler sistemden beynimize bilgi gitmektedir.
Duyusal arayışı olan çocuklarınıza vestibüler uyaran içeren oyunlar kullanabilirsiniz. Trombolin, salıncak, dönme dolap, yürüyen merdiven, asansör gibi alanlarda vestibüler duyularımız aktiftir.
Eğer çocuğunuz kinetik kuma dokunmak istemiyorsa, salıncakta sallanmak istemiyorsa, sizin önerdiğiniz duyusal uyaran içeren oyunları oynamak istemiyorsa zorlamamalısınız! Duyusal hassasiyetlerin, duyusala arayışın ve duyusal kaçınmanın terapi edilebilmesi için ergoterapiste başvurun!
