Disleksi; normal veya yüksek işlevli olmasına rağmen bireylerin okuma, yazma ve konuşma becerilerinde problemler yaşamasına sebep olan nörolojik kökenli bir farklılıktır. Öğrenme güçlüğünün bir çeşididir. Öğrenme sürecinde yer alan; bilginin alınması, bilginin düzenlenmesi, bilginin depolanması ve bilginin iletilmesi süreçlerinin birinde veya tamamında sorun yaşayabilirler. Dislekside ergoterapi nin rolü bilginin öğrenilmesi sürecinde yaşanan sorunların giderilmesidir.
- Aşama: Bilginin Alınması
Duyusal bilgiler, duyu organları aracılığı ile alınıp beyne ulaştırılır. Görme, işitme, tat alma, koklama, dokunma (taktil), vestibüler, proprioseptif ve intereoseptif olmak üzere 8 duyusal uyaran bulunur. Bu uyaran sistemleri tarafından duyusal bilgilerin alınmasında sorun yaşanabilmektedir.
- Aşama: Bilginin Düzenlenmesi
Duyu organları tarafından alınan bilgiler beyin tarafından işlenmektedir.
- Aşama: Bilginin Depolanması
Beyne ulaşan bilgi, beyinde düzenlendikten sonra kullanılmak üzere depolanmaktadır. Kısa süreli bellek, uzun süreli bellek ve işleyen bellek olarak ayrılmaktadır.
- Aşama: Çıktı
Beyne iletilip düzenlenen bilgi hücrelere, kaslara ve ilgili alanlara gönderilir. Böylece duyusal bilgiler kendimizi ifade etme ve gereken davranışın sergilenebilmesi için çıktıya dönüşmektedir.
Dislekside Ergoterapi nin Rolü
Bilginin işlenmesi sürecindeki tüm aşamalarda yaşanan problemlerin giderilmesi için ergoterapi uygulanır. Özellikle duyu bütünleme temelli ergoterapi yaklaşımları ile bilgilerin öğrenilmesi sürecinde yaşanan sorunlar saptanıp gereken müdahale programı oluşturulmaktadır. Disleksinin terapi sürecini üstelenen ergoterapistler; özel eğitim uzmanları, çocuk gelişimi uzmanları ve psikologlar ile iş birliği içinde çalışır.
Yazı yazma performansını; motor planlama, el göz koordinasyonu, visuomotor entegrasyon, el içi manipülasyon becerileri, kinestezi bileşenleri etkilemektedir. Bu bileşenlerde yaşanan sorunlar nedeniyle ile yazı yazmada sorun yaşayan çocukların öncelikle bu becerilenin giderildikten sonra yazı yazma becerisi çalışılmalıdır. Böylece bu alanlarda sorun yaşan çocuklarla gereken terapi uygulanmadan ısrarla yaptırılan yazı yazma çalışmaları ile bir yere ulaşılamayacak, çocukta sıkılma ve bunalma yaşanacak ve ilerleme kaydedilmeyecektir.
Günlük yaşam aktivitelerinde, giyinme aktivitelerinde ince motor, el göz koordinasyonu, organizasyon gibi beceriler gereklidir. Gömleğini ilikleyemeyen, ayakkabılarını giyemeyen, fermuarını çekemeyen, çantasını toplayamayan, karmaşık çekmeceden aradığını bulamayan çocuklarda gerekli beceriler Ergoterapist tarafından değerlendirilip müdahale edilmesi gereklidir.
Dislekside ergoterapinin müdahale edebileceği bazı sorunlar;
- Yazı yazma becerilerinde zorlanma ve kalemi çok veya az bastırma
- Giysilerin tersini düzünü bilememe ve yanlış giyinme
- Sandalyede otururken pozisyonunu koruyamama
- Çekmece içindeki aranan nesnesin bulunamaması
- Vücudun sağı ve solunu, altı ve sütünü koordineli bir şekilde kullanamama
- Dikkat eksikliği
- Ayakkabılarını giyememe ve bağlayamama
- Sosyal becerilerde problem yaşama
- Karmaşık komutların algılanıp uygulanmasında zorlanma
- Sağ sol ayrımında zorlanma
- Sorumlulukların yerine getirilmesinde zorlanma
- Su dolu plastik bardağa, kapı koluna, hayvana uygulaması gereken kuvveti ayarlayamama
- Diş fırçalarken zorlanma
MAKALE ÖNERİSİ
