Engelli bireyler erken emekli olabilir mi?
Engelli bireylerin, engellilik raporu yüksek ise erken emekli olabilir mi? Engelli bireylerin çok merak ettiği bu konuya açıklık getirmek istiyoruz. Engellilik rapor oranına göre erken emekli olma imkanı var mıdır?
Engellilik raporuna göre erken emekli olma imkanı vardır. Fakat engellilik oranı fazla olan kişilerin emekli maaşı fazla olmaz. Yalnızca erken emekli olma hakları vardır. Raporda engellilik oranı yüksek olan bireylerin emekli olma süresi daha kısadır. Sizler için derlediğimiz bu bilgilerin hepsi 5510 sayılı kanuna dayandırılmaktadır. Engelli bireylerin erken emeklilik durumları ile ilgili merak ettikleri her şey yazımızın devamında yer almaktadır.
%40’dan fazla rapora sahip engelli bireyler erken emekli olurlar
5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun ana hükümleri 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe girmiştir. Yürürlüğe giren bu Kanun ve bu Kanun’un ortadan kaldırdığı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince engelli bireyler gerek çalışarak ve gerekse isteğe bağlı prim ödeyerek emekli olabilme hakları vardır.
Gelen Yeni Kanunla Engelli bireylerin Emekliliği
5510 sayılı Kanun’un 28 inci maddesi 1 Ekim 2008 gününde yürürlüğe girdi bu Kanun’un getirdiği engelli bireylerin emekliliği, 01.10.2008 gününden sonra ilk defa işe girecek olanlar için geçerlidir.
2008 Sonrası Oranlara Göre Engelli Bireylerin Sigortalı Olması Gereken Gün Sayısı
a) Yüzde 50 ile yüzde 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,
b) Yüzde 40 ile yüzde 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,
2008 Öncesi İşe Girenler
- Engelli bireylerin yaşları ne olursa olsun en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar.
- 18 yaşından önce işe girmiş olanlar varsa işe giriş tarihleri değil, 18 yaşını ikmal ettikleri tarihler dikkate alınmalıdır.
Memurlar
- Memur olmadan önce yüzde 40 ve daha fazla oranlı raporu olanlar
15 yıllık yani 5400 günlük süreyle emekli olmaktadırlar ve olmaya da devam edeceklerdir.
Doğuştan engelli olup da ellerinde rapor olmayanlar;
- 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmaya başlamış olup, çalışmaya başlamadan önce ilgili mevzuatına göre alınmış ve en az yüzde 40 oranında engelli olduklarını gösterir sağlık kurulu raporu bulunanlar ile en az yüzde 40 oranında doğuştan engelli olduklarını belgeleyenlerden aylık talep tarihinde memur (kamu görevlisi) olanlar; en az 5400 gün (15 tam yıl) uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş ya da emekli keseneği ödenmiş olması kaydıyla, istekleri halinde emekli olabileceklerdir.
Sonradan engelli olanlar;
Çalışmaya başladıktan sonra, Kurumca yetkilendirilen sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;
a) % 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 5760,
b) % 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 6480,
gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması kaydıyla istekleri halinde emekli olacaklardır.