Eldeki zonlar, anatomik ve fizyolojik özelliklerine göre ayrılmış elin bölgeleridir. Elin volar yani iç tarafı beş, dorsal kısmı yani dış kısmı ise 9 bölgeye ayrılmıştır. Elin zonlarında meydana gelen yaralanmalarda iyileşme süreci farklılık göstermektedir ve bölgeye göre farklı el rehabilitasyonu protokolleri uygulanmaktadır.
Elin Fleksör Bölgeleri- Zonları
Uluslararası El Cerrahisi Dernekleri Federasyonu (International Federation of Societies for Surgery of the Hand) tarafından eldeki zonların volar tarafı beş bölgeye ayrılarak incelenir. Başparmakta ise üçbölge tanımlanmıştır.
Zon 1: Fleksör digitorum superficialis’in (FDS) orta falankstaki yapışma yeri ile parmak ucu arasındaki bölgedir. Fleksör digitorum profundus (FDP) FDS’ yi delip çıkarak distal falanksın üçte birine yapışır.
Zon 2: Distal avuç içi çizgisinden başlayıp orta falanks ortasında biten ve pulleylerin olduğu bölgedir. Bu bölge ameliyat sonrası yapışkanlığın ve komplikasyonların en fazla olduğu bölgedir. Bu nedenle 2. Zon Bunnel tarafından “No man’s land” olarak adlandırılmıştır.
Zon 3: Karpal kanalın distalinden başlar ve metakarp başına kadar devam eder. Yapışıklık yapacak yapılar olmadığı için bu bölgedeki tendon onarımının prognozu Zone 2 ‘ye göre daha iyidir.
Zon 4: Transvers karpal kanalın distalinden proksimaline uzanır.
Zon 5: Ön kolun 1/3 distalinden fleksör retinakulumun proksimaline kadar uzanır. Bu bölgedeki tendon yaralanmalarına genellikle majör sinir yaralanmaları da eşlik eder.
Başparmağın volar yüzü ise üç bölgeye ayrılır.
Zon T1: A2 pulleyi ile fleksor follisis longus tendonunun yapıştığı yer arasındadır.
Zon T2: A1 pulleyinin proksimali ve oblik pulley distali arasındaki bölgedir.
Zon T3: Tenar bölge hizasıdır.
(T: Thumb, Baş parmak)
Elin Ekstansör Bölgeleri- Zonları
Uluslararası El Cerrahisi Dernekleri Federasyonu (IFSSH) tarafından eldeki zonlar dorsal tarafı dokuz bölgeye ayrılarak incelenir. Başparmakta ise beş bölge tanımlanmıştır. Tek sayılar eklemlerin, çift sayılar ise kemiklerin üzerine denk gelir.
Zon 1: Distal Interfalangeal Eklem (DIP) eklem hizasında terminal tendonun yapıştığı yer
Zon 2: Orta Falanks üzeri
Zon 3: Proksimal Interfalangeal (PİP) eklem hizası
Zon 4: Proksimal falanks üzeri
Zon 5: Metakarpofalangeal (MF) eklem üzeri
Zon 6: Metakarplar hizası
Zon 7: El bileği sırtı ve ekstansör retinakulumun üzerine denk gelen bölge
Zon 8: Ön kolun 1/3 distal kısmı
Zon 9: Ön kolun proksimal 2/3 kısmı
Başparmağın dorsal yüzü beş bölgeye ayrılır.
Zon T1: İF eklem hizası
Zon T2: Proksimal falanks üzeri
Zon T3: MF eklemin üzeri
Zon T4: Metakarpın üzeri
Zon T5: El bileği ekleminin üzeri
(T: Thumb, Baş parmak)
KAYNAK
- Stewart KM. Tendon Injuries. In Stanley BG, Tribuzi SM (Eds): Concepts in Hand Rehabilitation. Philadelphia, FA Davis Company. 1992;353-92.
- Van Strien G. Postoperative managment of flexor tendon injuries. In Hunter JM, Schneider LH, Mackin EJ, Callahan AD (Editors): Rehabilitation of the Hand, St Louis, CV Mosby 1990;390-409.
