Genetik bozukluklarda ergoterapi müdahaleleri nelerdir?
DNA’daki genlerdeki veya kromozomlardaki mutasyonun bir sonucu olarak ortaya çıkan hastalıklardır. Her biri kendine has özelliklere sahip birçok farklı genetik bozukluk türü bulunmaktadır. Genetik hastalıklar, genetik bozukluk nedeniyle ortaya çıktığı için tedavileri var olan semptomların giderilmesine yöneliktir. Genetik bozukluklarda ergoterapi ile bireylerin becerilerine, yapabildiklerine ve yapamadıklarına odaklanarak bireyin bağımsızlığını geliştirmek için uygun terapiyi uygulanır.
Genetik bozuklukların her birinin kendine özel tanımı, seyri ve bulguları bulunmaktadır. Bireylerin sahip olduğu genetik hastalığı ne olursa olsun Ergoterapistler bireylerin daha bağımsız ve üretken olmalarını amaçlarlar.
Genetik bozukluklarda ergoterapinin temel hedefleri;
- Kaba motor ve ince motor becerilerin geliştirilmesi ve desteklenmesi
Yürüme, koşma, merdiven çıkma, zıplama gibi kaba motor becerilerin ve kaşık çatal kullanımı, yazı yazma, şişe kapağı açma, anahtar ile kapı açma gibi günlük yaşam aktivitelerinde gerekli olan ince motor becerilerin geliştirilmesine yönelik uygulamalar yapılır.
- Duyusal bozuklukların giderilmesi
Vücuttan ve çevreden gelen duyusal bilgilerin algılanıp yorumlanması sürecinde yaşanan problemlerin giderilmesi, duyusal bütünlemenin geliştirilmesine yönelik uygulamalar yapılır.
- Günlük yaşam aktivitelerinde bireyin bağımsızlaşması
Bireylerin yaşı her ne olursa olsun günlük yaşamda bağımsız bir şekilde yapmaları gereken görevler bulunmaktadır. Okula gitmek, ders çalışmak, duş almak, yemek yemek gibi bireylerin günlük yaşam aktivitelerinde bağımsız olmaları amaçlanır.
- Vücut farkındalığının geliştirilmesi
Vücut farkındalığı bireylerin yaşamlarını sürdürebilmelerinde oldukça önemlidir. Aktivitelerin uygun şekilde gerçekleştirilebilmesi, sorunların ve problemlerin belirlenmesi, planlamaların yapılabilmesi için vücut farkındalığının geliştirilip desteklenmesi oldukça önemlidir.
- Motor planlama becerilerinin geliştirilmesi
Motor planlama becerileri hem motor becerileri hem de bilişsel becerileri içeren oldukça karmaşık becerilerdir. Bu becerinin geliştirilmesi bireylerin günlük yaşam aktivitelerini planlamaları ve gerçekleştirilmeleri için önemlidir.
- Sosyal becerilerin geliştirilmesi
Sosyal beceriler, istek ve taleplerin bildirilmesi, konuşmanın başlatılması, kendinden istenilen talebin gerçekleştirilmesi, arkadaşlıkların ve rollerin korunup sürdürülmesi gibi insanların yaşamında önemli becerilerden oluşur. Aktivitelerin yapılamaması, bireylerin bağımlı olmaları, özgüven eksikliği gibi nedenlerden dolayı bireyler sosyal becerilerde kendilerini geri plana atabilmektedirler. Sosyal becerilerin geliştirilmesi genetik bozuklukları olan bireylerin terapi sürecinde önemli bir yere sahiptir.
- Kognitif işlevlerin geliştirilmesi
Kognitif işlevler hafıza, organizasyon, planlama, düşünme, hayal kurma gibi bilişsel becerilerdir. Günlük yaşamda hem aktivitelerin gerçekleşmesini sağlar hem de neyin nasıl yapılması gerektiği ile ilgili bilgilere sahip olmasını sağlar.
