Beynin Heteromodal Birleşme Alanları

Beynin Renkli Heteromodal Birleşme Alanları, Beyinin Renkli Şeması

Beynimizde her görevin ağırlıklı olarak yer aldığı loblar bulunmaktadır. Bu loblarda temel olarak belli görevlerin yapılmasıyla birlikte diğer loblar ile bağlantı ve şebekeler kurarak başka görevlerde yaparlar.

Beynimizdeki hücrelerin türleri ve görevleri de değişmektedir. Beyindeki benzer hücrelerin bir aradaki halleri renkler ve rakamlarla sembolize edilmiştir. Örneğin her lobun temel görevinden sorumlu hücrelerin bir arada olduğu alan mavi alanlardır. Her alandaki mavi alanın farklı görevi olduğu için farklı numaralar verilmiştir.

Beyin sembolik olarak mavi, sarı, pembe ve yeşil renklerle görselleştirilmiştir. Hareket, duyular, işitme, görme gibi beynin temel işlevleri mavi alanlar içinde yer alırken, sarı alanlar; hareketle ilgili beceriyi, dokunma duyusu ile ilgili farkları ayırt etmeyi, işitilen seslerin anlaşılmasını ve görülen şeylerin boyut, derinlik, yerleşim ve renk gibi özelliklerini ortaya koyan alanları barındırır. Pembe alanlar, dış dünya ile ilgili işlevler, plan program yapma ve karar verme işlevini, okuma, yazma ve navigasyon işlevlerini ortaya koyan alanların yerleşimlerini ve son olarak ta geniş yeşil alan, hafıza ve duygularla ilgili bölgeleri içerir.

Yapısal olarak en basit hücre ve bağlantı yapısına sahip alanlar mavi alanlardır. Sarı-pembe-yeşil alanlardaki hücre ve bağlantı yapıları ortaya koydukları işlevleri yansıtır biçimde giderek karmaşıklaşır.

• Mavi: Temel beyin alanları (Lob İçi)
• Sarı: Yardımcı analiz lobları (Lob İçi)
• Pembe: Karmaşık davranış alanlar (Loblar Arası)
• Yeşil: İç Dünya alanları (Loblar Arası)

Beynin Mavi Alanları

Mavi renkli alanlar, 4 bölgeye ayrılır bunlar M1, S1, A1, V1 dir. Bu alanlar beyne giriş ve beyinden çıkış alanlarını oluşturan beynin temel alanıdır. Her lobda bir mavi alan vardır. Frontal lobdaki mavi alan hareket, parietal lobdaki mavi alan vücuttan gelen dokunma duyusu, temporal lobdaki mavi alan işitme ve oksipital lobdaki mavi alan ise görme merkezlerine denk düşer.

• Frontal lob mavi alan M1: Hasarlandığında vücudun karşı tarafında felç meydana gelir. Bunun nedeni, her mavi alandan çıkan hareket sinirlerinin çaprazlaşarak karşı vücut hareketlerine gitmesidir.
• Temporal lob mavi alan A1: Hasarlandığında bir belirti ortaya çıkmaz. Bunun nedeni, her kulaktan yola çıkan işitme sinirlerinin hem aynı hemisfere hemde çaprazlanarak karşı hemisfere gitmesidir.
• Parietal lob mavi alan S1: Hasarlandığında vücudun karşı tarafında hissizlik oluşur. Bunun nedeni, her gövde yarısından gelen duyusal nöronların karşı hemisfere gitmesidir.
• Oksipital lob mavi alan V1: Görme alanlarının dış yanından gelen uyaranlar retinanın iç yanına, iç yanından gelen uyaranlar ise retinanın dış yanına çapraz biçimde düşer. Bu yüzden, sağ beyindeki görme merkezi hasarlanması sonucu sağ gözün dış yanı sol gözün  iç yanı görmez.

Beynin Sarı Alanları

Her lobda bir tane olmak üzere 4 sarı alan vardır. MA, SA, AA, VA dır. Bunlar beceriyle ve analizle ilgili alanlardır.Mavi ve sarı renkli alanların birbirlerine komşu olduğunu görürüz. Bunun anlamı, Beynin 4 lobuna dağılmış dört mavi ve onlara komşu dört sarı alan birlikte çalışır.

• Frontal lob sarı alan MA: Hasarlanmasında felç olmaz. Karşı taraf vücut yarısında beceri azalmaı olur.
• Temporal lob sarı alan AA: Hasarlanmasında duyarak anlama bozulur.
• Parietal lob sarı alan SA: Hasarlandığında hissiyet kaybı olmaz. Dokunulan şeylerin ne olduğunun algılanması bozulur.
• Oksipital lob sarı alan VA: Hasarlandığında görme kaybı olmaz. Renk şekil ve derinlik algıları bozulur.

Beynin Pembe Alanları

Pembe alanların diğer loblarla ve renklerle daha yoğun ilişkilidir, dolayısıyla mavi ve sarı alanların işlevlerinden daha karmaşık işlevlerden sorumludur. Öndeki pembe alan beynin dış yüzünde aynı lobun içindeki sarı alanla, iç yüzdeyse yeşil alanla komşuluğu vardır. Arkadaki pembe alan ise, üç lobun komşuluğundan ve hepsinin sarı alanlarıyla ilişki içinde olan alan olduğu görülüyor.

Beynin Yeşil Alanları

Yeşil alanda hasarlanma olduğunda, yeni bilgileri öğrenmede bozukluk, kişisel gelişimimizle ilgili bellek bozukluğu, dışarıdan gelen uyarılara bağımlılık ve o uyaranın etkilerinden kurtulamama görülebilir.

Kaynaklar

• ‘Temel beyin bilgisi’ kitabı, Prof.Dr. Oğuz Tanrıdağ
• https://nmr.mgh.harvard.edu/~bradd/DementiaCourse2011/price_dementiacourse_neuropsychiatry_2011.pdf