Çocuğunuz giyinirken, saç tararken ya da biri ona dokunduğunda aşırı tepki mi veriyor? Günlük yaşamda bu tür hassasiyetlerle karşılaşıyorsanız, bu yazı tam size göre. Ergoterapi dünyasında sık kullanılan, özellikle dokunsal hassasiyeti olan çocuklarda uygulanan bir yöntem var: Wilbarger Derin Basınç ve Propriyoseptif Girdi Protokolü, yani halk arasında bilinen adıyla Wilbarger Duyu Masajı.
Wilbarger Duyu Masajı Nedir?
Wilbarger protokolü, ergoterapist Patricia Wilbarger ve kızı Julia Wilbarger tarafından geliştirilmiş bir duyusal bütünleme yaklaşımıdır. Temel amacı, çocuğun sinir sistemine “dengeli ve düzenli duyusal girdiler” vererek, onun çevresine daha uyumlu tepkiler verebilmesini sağlamaktır.
Bu yöntem, özellikle şu durumlarda kullanılır:
- Dokunmaya karşı aşırı duyarlı olan çocuklarda
- Etiket, dikiş gibi kıyafetlere karşı aşırı rahatsızlık hisseden çocuklara
- Günlük bakım aktivitelerine (tırnak kesimi, banyo gibi) direnç gösteren çocuklara
- Konsantrasyon sorunları yaşayan çocuklara
- Regülasyonunu sağlamakta zorlanan çocuklara
- Bedensel farkındalığı zayıf olan çocuklara
ÖNEMLİ NOT:
Sadece wilbarger duyu masajı protokolünün uygulanması tek başına terapötik ve yeterli değildir. Ergoterapistler tarafından hazırlanmış bir ergoterapi programı ile birlikte uygulandığında sonuç alınabilir. Eğer çocuğunuzda bu anlamda bir destek ihtiyacı fark ediyorsanız bu tarz uygulamalar çok yetersiz olacaktır. En önemli yaklaşım bir ergoterapist değerlendirmesi almanız olur.
Nasıl Uygulanır?
Wilbarger protokolü iki aşamadan oluşur:
1. Fırçalama (Brushing)
Özel bir fırça olan wilbarger duyu fırçası (Therapressure Brush) ile çocuğun cildi, belirli bir sıraya göre, derin ama acısız bir şekilde fırçalanır. Uygulama; kollar, eller, bacaklar, sırt gibi alanlarda yapılır. Yüz, karın ve göğüs bölgelerine fırçalama yapılmaz. Kişiye özel olarak süresinin, baskı miktarının ve gün içindeki tekrar sayısının belirlenmesi gereklidir.
2. Eklem Sıkıştırmaları (Joint Compressions)
Fırçalamadan hemen sonra çocuğun büyük eklemlerine (omuz, dirsek, kalça, diz gibi) hafif basınçlarla ritmik sıkıştırmalar yapılır. Bu, çocuğun vücut farkındalığını artırır ve sinir sistemini düzenler. Eklem sıkıştırmaları da tamamen kişiye özel olarak belirlenmelidir.
Ne sıklıkla uygulanmalıdır?
Sıklığı ergoterapist tarafından bebeğinize veya çocuğunuza özel olarak belirlenir. Bir başkası iççin uygun olan uygulama sizin çocuğunuza yarardan çok zarar sağlayabilir. Bu nedenle bu protokolün ergoterapist tarafından uygulanmasına özen göstermeniz gereklidir.
Wilbarger Protokolünün Faydaları Nelerdir?
- Dokunmaya karşı toleransı artırır.
- Giyinme, saç tarama gibi günlük işlerde kolaylık sağlar.
- Sakinleştirici etkisi sayesinde uyku ve dikkat sorunlarını azaltabilir.
- Propriyoseptif (bedensel) farkındalığı geliştirir.
- Aktivite geçişlerinde ve değişikliklerde daha az kriz yaşanmasını sağlayabilir.
Bilimsel çalışmalar, özellikle duyusal hassasiyeti yüksek çocuklarda bu protokolün olumlu etkiler gösterebileceğini belirtmektedir. Ancak kanıtlar sınırlıdır ve uygulamanın bireysel farklılıklar içerdiği unutulmamalıdır.
Dikkat Edilmesi Gerekenle
✅ Mutlaka bir ergoterapist rehberliğinde uygulanmalıdır. Her çocuk farklıdır; aynı protokol her çocukta aynı etkiyi göstermez.
✅ Aile ve terapist birlikte çocuğun verdiği tepkileri gözlemlemeli ve süreci gerektiğinde değiştirmelidir.
✅ Protokol ani olarak kesilmemeli, terapistin önerdiği biçimde azaltılarak sonlandırılmalıdır.
✅ Ciltte hassasiyet, kızarıklık, stres veya tedirginlik gözlenirse uygulama durdurulmalıdır
Wilbarger Duyu Masajı, ergoterapi alanında duyusal hassasiyetlerle baş etmek için kullanılan yapılandırılmış ve güçlü bir araçtır. Ancak, “fayda” için “doğru uygulama” şarttır. Uzman yönlendirmesi olmadan yapılan uygulamalar çocuğa zarar verebilir.
Eğer çocuğunuzda duyusal hassasiyet belirtileri görüyorsanız, mutlaka bir ergoterapiste başvurarak profesyonel değerlendirme alın. Doğru zamanda, doğru yöntemle yapılan küçük dokunuşlar, büyük farklar yaratabilir.
Merkezimizde uzman ergoterapistlerden değerlendirme almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
