Taktil duyu, vücudun en büyük organı olan deride yer alan reseptörler aracılığı ile dokunma duyusunun algılanmasını sağlayan duyu sistemidir. Vücudun en erken gelişmiş duyu sistemlerinden biri olan dokunma duyusu; hafif dokunma, titreşim, basınç, sıcaklık ve ağrı hakkında bilgi verir.
- Dokunduğumuz cismin sert, yumuşak, sıcak, soğuk, pürüzlü, pürüzsüz olmasını
- Yüzümüze çarpan rüzgarın şiddetini
- Giydiğimiz kıyafetin dokusunu
- Sıcak bir yere değen elimizin yandığını
- Çorabımızın yapısını
- Ayakkabımızın içinde taş olduğunu
- Havanın sıcak veya soğuk olduğunu taktil duyu sistemi sayesinde hissederiz.
“Dokunma, diğer duyuların algılanmasında sürekli yer alan duyulardan biridir. Dokunma, insan gelişiminde en baskın duyulardan biri olmuştur. Doğum sırasında en baskın duyudur ve muhtemelen insan hayatı boyunca kişinin fark ettiğinden daha çok daha kritik bir duyu olmaya devam eder.”
Ergoterapist J.Ayres
Taktil duyu, dokunmanın ayırt edilebilmesinin yanında tehlikenin algılanması için de oldukça önemlidir. Kolumuza konan bir sineği ve bir eli ayırt edebildiğimiz gibi, cildimizde hissettiğimiz cismin sıcaklığının bize zarar verip vermeyeceğini de dokunma duyusu sayesinde algılayabiliriz.
Taktil Uyarana Karşı Aşırı Tepki Verme- Taktil Savunmacılık
Taktil duyu hassasiyeti dokunma reseptörleri tarafından algılanan duyusal uyaranın çok fazla algılanması ve bunun sonucunda dokunma duyusuna aşırı tepki vermektir.
- Yüzüne dokunulmasını, yüzünün yıkamasını istememe
- Hafif dokunulmaya karşı aşırı tepki gösterme
- Saçlar ters yönüne doğru tarandığında, şapkanın saçları bozduğunda, kolları aşağıdan yukarı doğru okşandığında aşırı tepki verme
- Saçlarının kesilmesini ve saçlarıyla oynanmasını istememe
- Çok fazla gıdıklanma
- Ufak acılara bile çok tepki verme
- Tırnaklarını kestirmekten rahatsız olma
- Sarılmak istememe
- Elde bant, kinetik kum, oyun hamuru gibi bir şey olduğunda aşırı rahatsız olma
- Fiziksel bir sorun olmamasına rağmen yerdeki duyulardan kaçınmak için parmak ucu yürüme
- Bazı kıyafetleri giyinmek istememe. Örneğin yünlü ve dar giysiler
- Soğuk havalarda bile şapka, atkı ve eldivenden rahatsız olma
- Tişörtünün kollarının veya pantolonunun paçalarının kıvrık olmasını istememe
Taktil Uyarana Karşı Az Tepki Verme
Deride bulunan reseptörlere ulaşan duyusal uyaranların algılanamaması, az algılanması ve az tepki verilmesinin belirtileri;
- Kendisine dokunulduğunu hissetmeme
- Vücudundaki pislikleri hissetmeme, burnunun aktığını, ağzının kenarında yemek kalıntısı olduğu fark etmeme
- Saçlarının dağınık olduğunu, sağına birşeyin takıldığını fark etmeme
- Çoraplarının, tişörtünün kolunun veya paçalarının ıslandığını fark etmeme
- Sıcaklığa karşı tepkisiz olma, sıcak ortamda terlediğini farkedip hırkasını çıkarmama, soğuk ortamda mont giymeme
- Vücudundaki kesiklere, çiziklere karşı tepki vermeme, vücudunu bir yere vurduğunu farketmeme
- Ağrı eşiğinin düşük olması
- Açı, çok sıcak veya çok soğuk yiyeceklere tepki vermeme
- Bir şeyleri yere düşürdüğünü farketmeme
Taktil Uyaran İhtiyacı Olma- Duyu Arayışında Olan
- Birilerinin onu gıdıklamasını veya sırtını sıvazlamasını çok sevme ve isteme
- Her şeye dokunmak ve hissetmek isteme
- Bir yerlere veya insanlara çarpmaktan hoşlanma
- Kendini okşama, ısırma, ellerini birbirine vurma
- Tanımadığı insanlara bile dokunma
- Yumuşak ve tüylü cisimlere çok fazla dokunma isteği
Taktil Duyu Kaçınması, Savunuculuğu, Arayışı Nasıl Tedavi Edilir?
Vücudumuzda 8 duyu sistemi bulunmaktadır. Duyu sistemlerinin algılanmasında, beyne iletilmesinde, beyinde yorumlanmasında veya uygun davranışın sergilenmesinde yaşanan problemler duyu bütünleme terapisi yaklaşımlı ergoterapi uygulamaları ile terapi edilmektedir. Duyu bütünleme terapisi ergoterapistler tarafından uygulanan bir terapidir.
Kurumumuzda Duyu Bütünleme Terapisi Uygulamaları
İstanbul Ergoterapi Merkezimizde uzman ergoterapist tarafından duyu bütünleme terapisi ve ergoterapi hizmetleri verilmektedir. Duyu bütünleme terapisi randevusu ve detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
