Duyusal hassasiyet, çevreden ve vücuttan beyne iletilen duyusal uyaranlara karşı düşük eşiğe sahip olunmasıdır. Duyusal hassasiyeti olan bireyler uyaranlara karşı aşırı hassasiyet gösterirler ve rahatsız olurlar.
Duyusal kaçınma, duyusal hassasiyeti olup bu durumun farkında olan kişilerin uyaranlardan kaçınmasıdır. Duyusal kaçınması olan kişiler uyarandan rahatsız olduğunu belli ederek çözüm yolu bulmaya çalışırlar.
Duyusal hassasiyeti olan bireyler hangi duyudan rahatsız olduklarının farkında olmayabilirler. Örneğin bir toplantıda yanında oturan kişinin giydiği parlak giysiden, dış ortamdan gelen sesten, diğer kişilerin hareketlerinden veya ortamdaki ışıktan aşırı uyarıldığı için çabuk yorulur ve bir süre sonra toplantıyı dinleyemez hale gelir. Dikkatinin çabuk dağıldığının ve toplantıdan koptuğunun farkındadır ancak kendisini neyin rahatsız ettiğinin farkında değildir.
Duyusal kaçınması olan bireyler ise duyusal hassasiyetlerinin farkındadır ve aktif davranışsal cevap vererek duyusal kaçınma davranışı sergilerler. Bu kişiler toplantı sırasında kendilerini nelerin rahatsız ettiğini bildikleri için uygun çözüm ararlar. Eğer kişilerin hareketlerinden rahatsız oluyorlarsa en uç köşeye oturarak kalabalıktan uzaklaşırlar, dışardan gelen ses onları rahatsız ediyorsa camı kapatır veya camdan uzakta otururlar.
Duyusal hassasiyet ve duyusal kaçınma ergoterapistlerin oldukça yoğun çalıştıkları duyusal işleme problemleri arasındadır.
Duyusal Hassasiyeti Olan Bireylerde Gözlenen Bazı Davranışlar
- Yüksek ve ani seslerden rahatsız olup ağlama
- Genelde sakin ve oturarak oynan oyunları tercih etme
- Farklı dokudaki zeminlere basmak istememe
- Baş aşağı olduğu oyunlardan aşırı rahatsız olma
- Belli dokudaki yiyecekleri yeme, diğerlerini yememe
- Kinetik kum, oyun hamuru, yumuşak ve ıslak olan nesneler gibi bazı doku ve yüzeylere dokunmama
- Banyoda yüzüne ve başına su gelince rahatsız olma
- Çok az olan yaralanmalara ve acılara karşı yüksek tepkiler verme
- Elleri veya giysisi kirlendiğinde aşırı rahatsız olma, ellerini bir yerlere sürerek temizlemeye çalışma
Duyusal Kaçınması Olan Bireylerde Gözlenen Bazı Davranışlar
- Yüksek ve ani seslerden rahatsız olup kulaklarını kapatma
- Kinetik kum gibi rahatsız dokudaki oyunları oynarken kürek, kaşık gibi araçlarla oynama, eli ile dokunmama
- Etrafta koşan çocuklardan rahatsız olduğu için onlarla oynamama, tek başına oyun oynama veya parka ve kreşe gitmek istememe
- Yerdeki dokulardan kaçınmak için parmak ucu yürüme
- Yeni yemeklerin tadına bakmama, deneyime kapalı olma
Sizde çocuğunuzda duyusal kaçınma ve duyusal hassasiyeti olduğunu düşünüyorsanız, Ergoterapi ve Duyu Bütünleme değerlendirme randevusu almak için iletişime geçebilirsiniz. Ergoterapi randevusu almak için tıklayın.
2Yorumlar
Canan Uludaş
19 Mayıs 2024Çocuğum ile ilgili görüşmek isterim
Ergoterapim Ergoterapi ve Gelişim Merkezi
4 Temmuz 2024Canan Hanım merhabalar. Bizim merkezimizin şubeleri istanbul’da bulunuyor. İstanbul’ da ikamet ediyorsanız 0507 240 30 99 numaralı hattan bizimle iletişime geçebilirsiniz.