Proprioseptif Duyu Sistemi Nedir?

Proprioseptif Duyu Sistemi Nedir?

Proprioseptif Duyu Sistemi Nedir? Çocuğunuzda proprioseptif duyu ile ilgili bir sorun olup olmadığını nasıl anlarsınız?

Proprioseptif duyu, vücudumuzun pozisyonu ve hareketlerimiz hakkındaki gerekli bilgiyi beynimize veren duyu sistemidir.

• Vücudumuzdaki organların pozisyonu hakkındaki bilgileri, örneğin; kollarımız vücudumuzun yanında, ellerimiz yumruk şekilde sıkılı, ayaklarımız birbirine değecek şekilde yan yana duruyor gibi bilgileri,
• Kaslarımızın ne kadar ve ne hızla kasılıp gevşediğini,
• Hareketlerimizin hızını,
• Zamanlamamızın nasıl olduğu, örneğin; salıncakta sallanırken bir sepete top atarken topu ne zaman atacağımızı bilmek gibi,
• Kaslarımızın aktivite sırasında ne kadar kasılıp gevşemesi gerektiğini bilmek, Örneğin; su dolu plastik bardağa, cam bardağa uyguladığımız kadar kuvvet uygularsak plastik bardak büzüşür ve su taşar.  Her iki bardağa uygulamamız gereken kuvvet farklıdır.

Proprioseptif fonksiyon bozukluğu, kaslarımızda, derimizden ve eklemlerimizden aldığımız hislerin yetersiz bir şekilde işlenmesidir. Proprioseptif fonksiyon bozukluğu, genellikle taktil veya vestibüler sistemdeki problemlerle birlikte ortaya çıkar. Sadece proprioseptif fonksiyon bozukluğunun tek başına olması nadirdir.

Proprioseptif Duyuya Karşı Aşırı Duyarlılık

Proprioseptif uyaranlara karşı aşırı tepki gösterir.  Zıplamak, koşmak, emeklemek gibi proprioseptf duyusal sistemin rol aldığı aktiviteleri gerçekleştirmekten kaçınabilir. Bununla birlikte ona sarılan birine karşı aşırı tepki gösterip sarılmak istemeyebilir.

Proprioseptif duyudaki aşırı hassasiyet yemek seçme probleminede sebep olabilir.

• Hareket etmekten kaçınır,
• Vücudunu başkası hareket ettirdiğinde mutsuz olur,
• Kaslarını germesi gereken aktivitelerde mutsuz olur ve bu aktivitelerden kaçınır.
• Yemek seçer,
• Zıplamak, hoplamak, koşmak, yürümek istemez

Proprioseptif Duyuya Karşı Az Duyarlılık

Proprioseptif uyaranlara karşı az tepki gösterir. Hareket etmek ve oyun oynamak için ilgi göstermez. Bu çocukların postüral sorunları ve hareket planlama bozuklukları vardır.

Oyun oynarken veya çeşitli aktivite yaparken beceriksiz görünebilir. Aşırı tepki gösteren çocuktan farklı olarak, rahat olmayan bir pozisyonda uzun süre oturduğunu fark etmeyebilir, iğnenin batma hissinden rahatsız olmayabilir.

• Az gücü vardır, güçsüz ve dayanıksız görünür.
• Yazı yazarken dirseğini masaya dayar ve kafasını eliyle tutar, ayakta dururken dizlerini birbirine yapıştırır,
• Oyuncaklarını kırmaya meyillidir.

Proprioseptif Duyuya Karşı Arzu Duymak- İstemek

Proprioseptif uyaran arayan çocuk, birşeylere çarpmak ister ve bundan zevk alır. Kendisine sıkıca sarılınmasını, baskı uygulanmasını, sıkıştırılmasını veya vurulmasını ister.

Cisimleri ısırabilir, vurabilir, tekme atabilir. Eğer daha fazla uyarana ihtiyacı varsa kendini ısırabilir, kendisine vurabilir, başını sert bir yere vurabilir.

• Etraftaki cisimlere, duvarlara isteyerek çarpar,
• Yüksek yerden atlar,
• İnsanlara dokunur,
• Yürürken ayağını sertçe vurur,
• Yürürken ellerini veya kollarını biyerlere sürtez ve vurur,
• Tırnaklarını yiyebilir,
• Ellerini farklı yüzeye sürer,
• Yorgana sıkıca sarılmasından hoşlanır,
• Ayakkabı, kemer ve şapkasının sıkıca bağlanmasından hhoşlanır,
• Agresif görünebilir,

Propriseoptif Uyaranlar Günlük Yaşantımızı Nasıl Etkiler?

Proprioseptid duyu; taktil ve vestibüler duyu ile ilişkilidir. Doğru çalışan bir proprioseptif duyu vücut farkındalığımız hakkında bize bilgi verir.

Proprioseptif duyu, kaba motor ve ince motor aktivitelerimizi koordine etmemiziçin gerekli bilgiyi sağlar.

Proprioseptif duyu sayesinde cisimlere ne kadar kuvvvet uygulayarak tutmamız gerektiğini biliriz.

Proprioseptif Duyu Sorunlarında Ergoterapistin Rolü Nedir?

Duyu bütünleme terapisi ve pediatrik rehabilitasyon sırasında ergoterapist çocuğun ihtiyaçları doğrultusunda uygun bir tedavi planı oluşturur. Proprioseptif uyaran sorunları, duyusal işlemleme bozuklukları arasındadır. Duyuların düzgün işlemlenmesi için ergoterapist tarafından duyu bütünleme terapisi alınmalıdır.

Kaynak: Senkronize olamayan Çocuk, Pepino Yayıncılık

Proprioseptif Duyu Sorunları İçin Değerlendirme Randevusu Alın

İstanbul Bahçelievler’de bulunan ERGOTERAPİM – Ergoterapi ve Gelişim Merkezi, ergoterapinin tüm alanlarının uygulandığı Uzman Ergoterapist tarafından değerlendirme ve terapilerinin yapıldığı ergoterapi merkezidir. Proprioseptif duyu sorunları için değerlendirme alarak sizin, çocuğunuzun veya yakınınızın ergoterapiye ihtiyacı olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Ergoterapi randevusu ve iletişim için tıklayın.