Çocuklarda Dominant El Tercihi
Beynimizde farklı görevleri gerçekleştirmek üzere uzmanlaşmış iki hemisferden oluşur. Fiziksel ve zihinsel görevlerin yönetilmesi için her iki hemisferde oldukça önemlidir. Bu hemisferlerden biri baskın özellik gösterir ve baskın olan hemisferin yönettiği el dominant el olarak kullanılmaktadır.
Her iki hemisferin motor korteks adında alanları vardır. Beynimizin sol motor korteksi vücudumuzun sağ tarafındaki, beynimizin sağ motor korteksi vücudumuzun sol tarafındaki hareketlerden sorumludur. El tercihinin olması beyindeki bir tarafın motor korteksinin daha uzmanlaşmış olduğunun göstergesidir.
Çocuklarda 2 yaşından önce baskın el oluşması beklenmez. 2 yaşından önce çocukların bir elini kullanması, diğerini kullanmaması patolojik bir duruma işaret olabilmektedir. 2 yaşından önce bir elini daha fazla kullanıyorsa, kullanmadığı el üzerinde inceleme yapılmalıdır.
Dominant el günlük yaşamda elin baskın olarak becerikli bir şekilde kullanılması gereken tüm görevleri üstlenmektedir. Baskın olmayan el ise dominant el ile birlikte işlerin koordineli bir şekilde yapılmasında dominant el ile birlikte çalışmaktadır. Örneğin makasla kağıdı keserken makas dominant el ile tutulurken kağıt nondominant el ile tutulmaktadır. Yazı yazarken kalem baskın olan eldedir ancak kağıdın kaymaması için baskın olmayan el kağıdın stabilizasyonunu sağlar. Bu tarz bilateral aktiviteler ve oyunlar çocukların her iki elini birlikte kullanması gerektiren durumlarda önem taşımaktadır.
El Tercihi Oluşmamış Çocuklarda Ne Yapılmalıdır?
El tercihinin oluşması aynı zamanda beyinde baskın olan hemisferin belirlenmesi ile eşgüdümlüdür. Çocuklarda oluşan el tercihi uzmanlar için büyük önem taşımaktadır.
Çocuklarda el tercihinin 2 yaşlarında oluşması beklenmekle birlikte 4 yaşına kadar uzayabilmektedir. Okul öncesi dönemde kalemin ve makasın tutulmasında baskın olan elin kullanılması beklenmektedir. Bu dönemde çocukların el tercihleri incelenmeli ve gereken önlem alınmalıdır.
Çocuk hekimleri, çocuk gelişim uzmanları veya ergoterapistler başvurabileceğiniz ilk basamaklar olabilmektedir. En yakın ulaşım sağladığınız uzmandan değerlendirme alarak sürecin yol haritası çizilebilmektedir.
